Ik weet niet meer dan een ander mens. Toch verzuchtte iemand laatst tegen mij “Vertel mij eens, wat kan ik nou aan die oorlog doen?”. Er klonk zoveel wanhoop in door dat ik mijzelf niet tegen kon houden om een antwoord te geven.

Wat ik begon te vertellen was geïnspireerd door verhalen uit de traditie van het Boeddhisme van Thich Nhat Hanh. Althans dat dacht ik. Voor dit blog probeerde de teksten terug te vinden waarop ik mijzelf dacht te baseren maar ik vond het niet. Dus wie weet is wat ik nu ga schrijven een kopie van een ander verhaal zonder dat ik die persoon daarvoor de “credits” geef of zijn het toch alleen maar mijn hersenspinsels die gebaseerd zijn op alles wat ik tot mij heb genomen.

Als eerste, ik kan een wereldprobleem bekijken door het “dichterbij” te maken. Ik ben niet in staat onrecht, klimaatproblematiek of geweld tussen landen of volkeren op te lossen met een toverstaf. Dat voelt machteloos. Ik kan wel wat veranderen aan mijzelf.

Als ik wereldproblemen terugbreng tot waar het mijzelf betreft kan ik weer een gevoel van grip, van ertoe doen en van “behapbaarheid” terugkrijgen. Bovendien als ik iets vertel over of vanuit mijzelf kan ik eerlijk zijn tegen een ander.

Het antwoord op de vraag op wat ik aan een oorlog kan doen begint met eerlijk zijn naar mijzelf. Ik ben er namelijk van overtuigd dat elk conflict, groot of klein, begint doordat ik mij afzet tegen een ander of dat ik mijzelf anders en soms misschien beter vind dan de ander. Ik vind het moeilijk om toe te geven, maar diep van binnen oordeel ik de hele dag over van alles en nog wat.

Ik kan er niets aan doen – althans ik kan er tot nu toe niets aan doen – dat die oordelende gedachten bij mij opkomen. Ik kan er wel wat aan doen door niet te handelen naar die gedachten. Dit vraagt dat ik opmerk hoe ik denk en dat ik niet aanneem dat mijn opkomende gedachten de waarheid zijn. Mijn waarheid is gebaseerd op mijn waarneming en die is gekleurd. Onbewust wil ik altijd het beste uit een vergelijking met een ander komen en dat vind ik niet leuk aan mijzelf.

Als ik als uitgangspunt neem dat ik niet beter ben dan anderen, dan wordt het lastig om anderen de maat te nemen. Ik kan daarom wat mij betreft niet zomaar zeggen dat zij het niet goed doen. Ik kan alleen maar zien waarom ik denk wat ik denk en ik kan hoogstens met anderen een gesprek aangaan waarom zij denken wat zij denken.

En dat was daarmee ook mijn antwoord op de verzuchting. Ik kan dag-in-dag-uit proberen mijzelf niet los te zien van de rest van de wereld, van anderen. Ik kan mijzelf niet boven een ander plaatsen. Ik kan elke dag weer proberen een conflict niet op te zoeken. Ik kan diep kijken naar mijzelf en lief zijn naar mijzelf. Vanuit dit alles kan ik proberen de wereld om mij heen met liefde te benaderen en als ik zelf die liefde niet zo voel, proberen mijzelf met liefde te voeden. Het is nog niet zo eenvoudig om mijzelf lief te hebben en vanuit daar anderen lief te hebben, maar het is wel een mooie start. Als ik dit doe dan kan ik wellicht niets aan een huidige oorlog doen, maar eventueel voorkom ik daarmee een andere. Onzin? Ik weet het niet, maar het voelt alsof dit is wat ik aan oorlog kan doen, namelijk door lief te zijn voor mijzelf, en anderen.

Uit: De wereld is mijn thuis van Thich Nhat Hanh

Ik ben Jan Monster, o.a. blogger en coach bij Wat zegt Jan. Wil je verder praten over dit blog, dan kan je hier contact met me opnemen. Wil jij mijn zoektocht naar mijzelf niet missen, volg dan de Wat zegt Jan-pagina’s op Instagram, Facebook, LinkedIn, Twitter en WordPress.com.