De meeste mensen hebben zo hun ideeën over yoga. Doordat er ook nog eens honderden tradities en benaderingen zijn, is het de vraag aan welke vorm van yoga men denkt als iemand daar gedachten over heeft. Hoe dan ook, zoals wel vaker, onbekend maakt onbemind en dat gaat gepaard met mythes over yoga beoefening. Aanhangers van yoga proberen die mythes te ontkrachten, maar ik geloof dat de mythes zeker waarheid bevatten. Maar de vraag is of je wat met de mythes en waarheden kan. Of is yoga zo persoonlijk dat alleen jij kan zeggen wat voor jou waar is.

Zoals gezegd zijn er vele vormen van yoga: Hatha, Yin, Ashtanga, Saswitha, Flow, Zwangerschaps, Hot, Dru en nog veel meer. Ik begrijp heel goed dat niet iedereen de zin of het geduld heeft om meerdere vormen uit te proberen, maar eigenlijk zou je dat wel moeten doen als je wil weten of yoga wat voor jou is. Ik vermoed alleen dat mensen vaak zich al een beeld hebben gevormd door plaatjes op social media. Daar staan vaak prachtige lijven in de meest acrobatische houdingen, waarbij een gemiddeld persoon kan denken – hoe moet ik dat ooit kunnen?

Yoga gaat wat mij betreft juist niet over vraag of je een houding kan of niet. Yoga gaat over jezelf en je eigen grenzen onderzoeken. Ik zou mijzelf bijvoorbeeld alleen maar blesseren als ik bepaalde houdingen zou nadoen. Dus mijn tip: doe bij elke oefening wat bij jou past – niet meer maar ook niet minder.

De uitdaging van yoga zit voor mij daar dan ook in. Balans. Niet te weinig doen, doordat ik denk dat ik die asana toch niet kan. Niet te veel doen, doordat mijn perfectionisme mij drijft om tot het uiterste te gaan en dat ik daarom probeer om de houding perfect (na) te doen. Vorig jaar kwam ik dat laatste ook weer eens tegen. Geen houding deed geen pijn, ofwel elke houding deed pijn. Kwam dat doordat ik ouder en dus stijver werd? Nee, ik luisterde gewoonweg niet naar mijn lichaam en werd daarvoor gestraft met pijn. Yoga leren was op dat moment pijnlijk. Dat kwam alleen niet door de yoga, want daar was niets aan veranderd. Het kwam door mijzelf. Ik leerde weer eens dat ik op sommige momenten – als ik niet oplet –door mijn perfectionisme mijzelf geen plezier doe en dan te ver ga.

Het is pijnlijk, maar waar. Mijn lichaam floot me terug. Ik had mijzelf mentaal in een hoek gedreven. Als aankomend yogaleraar vond ik dat ik alle houdingen perfect moest kunnen doen. Dat haalde het plezier uit mijn yoga beoefening. Dat is op zich al jammer, maar je doet jezelf daarmee ook nog eens ‘pijn’. Je beperkt jezelf door aan de verwachtingen van de -niet-bestaande(?) – buitenwereld te willen voldoen. Omdat mijn geest niet wijs genoeg was om dit patroon te herkennen, floot mijn lichaam mij terug.

Misschien is dat dan ook wel de essentie van yoga: jezelf en jouw balans vinden. In yoga is dat soms heel letterlijk, maar het zal voor iedereen zijn eigen uitdaging zijn. Ben jij sterk genoeg of ben je flexibel genoeg? Ben je in staat tot stilte of ben je in staat tot dynamiek? Dit zijn maar een paar vragen die je tegen kan komen bij yoga – zowel letterlijk als figuurlijk.

Dus ja, yoga leren is soms pijnlijk. Alleen dit komt door de beoefenaar en niet door de beoefening. De beoefenaar kiest ervoor om dingen te doen die niet passend zijn of die te ver gaan op dat moment. Als je een yoga traditie kiest, kies er dan een die past bij jouw lichaam en ga binnen die vorm/traditie op zoek naar je grenzen. Voor de een zal dat dus heel energiek en fysiek inspannend zijn en voor de ander juist kalm en rustig.

Voor mij is de balans tussen de twee belangrijk – zowel flexibiliteit als kracht en zowel beweging als stilstaan. Want alleen door afwisseling komen alle aspecten van het leven aan je voorbij. Bovendien is naast dynamiek verstilling nodig om tot bezinning en reflectie te komen. Want pas als je stil bent kan je luisteren naar de beste leraar en dat ben jij zelf. Yoga kan je helpen om jezelf tegen te komen. Geniet maar van die pijnlijke lessen.

Ik ben Jan Monster, o.a. blogger en coach bij Wat zegt Jan. Wil je verder praten over dit blog, dan kan je hier contact met me opnemen. Wil jij mijn zoektocht naar mijzelf niet missen, volg dan de Wat zegt Jan-pagina’s op Instagram, Facebook, LinkedIn, Twitter en WordPress.com.